Algemene Beschouwingen: Traditioneel straatterrorisme, deel 1

In het NRC Handelsblad stond gisteren een artikel over het wegpesten van een Liberiaans gezin uit het Brabantse dorp Waspik. Maandenlang werden moeder en kinderen - de vader overleed in de Liberiaanse burgeroorlog – gepest, beledigd en bedreigd. Eieren gingen tegen het raam, vuurwerk door de brievenbus, en in de bus naar school werden oerwoudgeluiden gemaakt. Nadat deze week de dochter van het gezin door een scooter werd aangereden, is het gezin ondergedoken in het naburige Waalwijk.

De gemeente Waalwijk, waar Waspik toe behoort, houdt een groep van ‘tien tot twintig jongeren’ verantwoordelijk voor de treiterijen. ‘Met Waspik is verder niets mis’, aldus burgemeester Nol Kleijngeld (PvdA). In de Volkskrant voegt hij daaraan toe dat Waspik ‘een kerngezond, mooi Brabants dorp met een hechte dorpsgemeenschap’ is. ‘Er is niks meer en niks minder aan de hand dan in andere dorpen van Nederland.’

In een interview met het Brabants Dagblad stelt Ophelia Hayes, de moeder van het Liberiaanse gezin, echter dat niet alleen de bewuste jongeren zich schuldig hebben gemaakt aan pesterijen en racisme. Haar kinderen durfden niet met de bus naar school, omdat ze dan worden getreiterd door schoolgenoten. Op straat of in de winkels werden ze uitgescholden voor aap.

Wie heeft er nu gelijk, de burgemeester of de weggepeste moeder? In zekere zin beiden. In Waspik is inderdaad ‘niks meer en niks minder aan de hand dan in andere dorpen van Nederland’. Dergelijke collectieve vreemdelingenhaat kan namelijk overal voorkomen. In het NRC noemt een beleidsmedewerker van de politie een voorbeeld van een ander ‘wit’ dorp. Buurtbewoners stuurden daar een brief naar de politie, waarin stond dat ze niet wilden dat ‘dat apengezin’, een Marokkaans gezin, in hun buurt kwam wonen.

Xenofobie en collectieve eigenrichting zijn bovendien geen nieuwe verschijselen. Nederland kent hierin tradities van honderden, zo niet duizenden jaren. Volgende week vrijdag zal in deel 2 van dit artikel verder op deze geschiedenis worden ingegaan..